Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik

Kalaallit Nunaanni sullivinni avatangiisit danskit naalagaaffiata oqaasissaqarfigaa, Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik sullivinni avatangiisinik tunngasunut oqartussaavoq.

 

Lovbekendtgørelse nr.1048 af 25. oktober 2005-meersoq tunngavigalugu Kalaallit Nunaat nammineq sullivinni avatangiisinut inatsiseqarpoq. Sullivinni avatangiisinut inatsit nunami sulinermut, killeqartumillu timmisartuussinermut, imarsiornermut aamma aalisarnermut tunngavoq.

Sullivinnik nakkutilliisoqarfiup siunertaraa Kalaallit Nunaanni toqqissisimasumik peqqinnartumillu sullivinni avatangiiseqarnissamut peqataanissaq, makkunannga iliuuseqarnikkut:

 

·         Suliffeqarfinnik pimoorussilluni nakkutilliineq

·         Anguniagaqarluni iluarsiinerit

·         Paasissutissiineq

Kalaallit Nunaanni Suliffigissaaneq pillugu siunnersuisoqatigiit

Kalaallit Nunaanni Suliffigissaaneq pillugu siunnersuisoqatigiit siunertaraat sullivinni pissutsit isumannaatsuunissaannik peqqinnartuunissaannillu ilisimalluagassanik siammarterineq aammalu suliffeqarnermi illuatungeriit anguniakkamut sunniuteqaqataanissaat. 2011-mi taaguut ”Suliffigissaasut” allanngorpoq ima ”Suliffigissaaneq pillugu siunnersuisoqatigiit”, taaguut ataatsimiititaliap atuuffiinut qallunaatullu taaguutaanut nassuiaasunngortillugu. Majoriaq

Illoqarfinni tamani Majoriaqarpoq suliffissanut ilinniarfissanullu siunnersuisarfiusunik aamma atuagarsornermik qaffassarfiusunik. Majoriami isumaginnittut aamma siunnersortit, inuttut piginnaasat pillugit aamma atuagarsornermi piginnaasat pillugit qanoq inissisimanermik paasinninnissamik ikiuisinnaapput taakkulu tunngavigalugit suliffigisinnaasamik imaluunniit ilinnialernissamik siunnersuisinnaallutik.

 

Majoriami Kalaallit Nunaanni Danmarkimilu ilinniarfinnut tunngasunik siunnersuisarput.

 

Majoriami ukuninnga pikkorissaasarput: Inuussutissarsiutinik Ilinniagaqarnissamut Piareersarneq akuerisaasoq (IIP), Meeqqat atuarfianni inaarutaasumik misilitsinnerit (FA), Piorsaaviit allanillu pikkorissaanerit.

 

Majoriami atuagarsornermik ilinniarniartut tigutittarput:

meeqqat atuarfianni karakterii apeqqutaallutik aamma

misissuisut ilinniarniarluni qinnuteqartup Majoriami ilinniakkamik ingerlatsisinnaanerannik naliliinerat.

Majoriami ilinniarniarlutik qinnuteqartut tigusaanngitsoortut arlaqartut atuagarsornikkut qaffassarneqarnissaat pisariaqanngilaq, taakku ilinniaqqinnissaanik innersuunneqartarput.

 

Sullivimmi pissutsit pillugit ilinniartitaaneq

Sullivimmi pissutsit pillugit ilinniartitaanerit Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmit aaqqissuunneqartarput, ilinniartitaaneq pineqartoq Inatsisitigut piumasaqaatigineqarpoq. Sullivimmi pissutsit pillugit ilinniarnermut 37 tiimit atorneqartarput.

 

Suliffeqarfinnut qulinik sinnerlugilluunniit sulisulinnut sillimaniarnermut sinniisoqarnissaa piumasaqaataavoq, sinniisut Sullivimmi pissutsit pillugit ilinniarsimasuusussaapput. Sulliviit sulisullit, tassani sulisut amerlassusaat apeqqutaatinnagu, naliliinissaat januar 2009 aallarnerfigalugu piumasaqaataalerpoq, Sullivinni pissutsit pillugit ilinniartitaanermi naliliinissamut sakkussanik pissarsisoqartarpoq.

 

Sulisilluni Ajoquserneq pillugu Sullissivik

1962-imi Kalaallit Nunaanni sulisilluni ajoqusernissamut sillimmasiisarneq aallartippoq – Danmarkimi ajutoortoqartillugu sillimmasiisarfik Kalaallit Nunaannut tulluarsarlugu pilersinneqarmat. Maanna Danmarkimi Arbejdsskadestyrelsimit sulisilluni ajoqusernissamut sillimmasiineq ingerlanneqartarpoq.

Kalaallit Nunaanni Sulisilluni Ajoquserneq pillugu Sullissivimmit nalilersuisoqartarpoq ajoquserneq napparsimanerluunniit sulinermik tunngaveqarnersoq. Taarsiivigitittoqartillugu aningaasat qanoq amerlatigissaneri Sullissivimmit aamma nalilersorneqartarput. Sullissivimmi sulisilluni ajoqusernerit aamma suliaq pissutaalluni napparsimanerit suliarineqartarput, sulisitsisut namminneerlutik isumagisarpaat sulisumik sillimmasernissaat, tabelimi 13-imi tamanna takuneqarsinnaavoq.

 

Sulisilluni Ajoqusersimaneq pillugu Sullissiviup aamma suliassaraa Ataatsimoortunut Sillimmasiineq. Ataatsimoortunut Sillimmasiineq aalisartunut namminersortunut, piniartunut aamma savaatilinnullu isumannaallisaaneruvoq. 2011-mi januaarip aallaqqaataa aallarnerfigalugu aalisartut, piniartut aamma savaatillit toqqaannartumik ilaasortaasarunnaarput, ilaasortaanngussagunik namminneerlutik sillimmaserniarlutik nalunaartussaapput. Sillimaserniaraani nittartagaq www.gruppeforsikring.gl atorlugu nalunaartoqarsinnaavoq.

 

Takussutissiaq 8.1. Sulinermi avatangiisit pillugit pikkorissartitsinerit ingerlanneqarsimasut

 

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

Pikkorissartit-sinerit katillugit

15

20

18

17

18

19

16

16

15

16

16

15

17

13

Kalaallitsut

9

12

11

9

7

7

8

8

9

10

9

9

9

7

Qallunaatut

6

8

7

8

11

12

8

8

6

6

7

6

7

6

Kalaallitsut qallunaattullu

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

1

-

Pikkorissartut katillugit

195

314

259

270

246

301

262

246

255

242

234

180

135

223

Kalaallisut pikkorissartut

123

206

166

154

109

198

144

123

153

143

136

120

67

109

Qallunaatut pikkorissartut

72

108

93

116

137

103

118

123

102

99

98

60

68

114

Najoqqutaq: Sullivinnik Nakkutilliisoqarfik

 

Sulitilluni ajutoornerit

Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmut taamaallaat nunami ajoqusernerit nalunaarutigineqartussaapput. Imarsiornermi, aalisarnermi, silaannakkut angallassinermi qillerinernilu ajoqusertoqartillugu Sullivinnik Nakkutilliisoqarfimmut pineqartut nalunaartussaatitaanngillat.

Sulitilluni ajoquserneq pillugu malittarisassat Arbejdsministeriets bekendtgørelse nr. 401 af 24. juni 1986-imeersumi takuneqarsinnaapput. Sulitilluni ajutoornerit sulisillunilu elektroniskimik tunngaveqartumik ajoqusersimanermik nalunaarutiginninnissaq 2009-p aallartinneraniilli periarfissanngorpoq nittartagaq www.anmeld.gl aqqutigalugu.

 

Takussutissiaq 8.2. Sulisilluni Ajoqusersimaneq pillugu Sullissivimmut nalunaarutigineqartut ajuqusernerup suuneranut agguataarlugit

 

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

Katillugit

367

444

513

587

560

593

697

691

Akuutissanik ulorianartunik attuineq

9

55

20

19

24

27

23

20

Ipineq

-

2

-

-

-

-

-

-

Nakkarneq/pilluttoorneq

74

83

96

128

107

138

232

154

Nakkarfigitinneq/aportinneq

52

53

41

58

55

66

-

60

Kilerneq/ikeq

67

82

86

116

103

134

159

142

Kiggunneq/nanertinneq/napineq

1

2

-

-

-

-

83

 

Artukkigaaneq il.il.

41

24

33

4

27

48

-

41

Avatangiisini nipi

1

-

-

-

-

1

2

3

Tarnikkut tuparujussuarneq

4

5

1

0

3

10

51

12

Annersinneqarneq/kiitinneq /kapitinneq

16

36

48

43

56

59

75

74

Ajoqusernerit allat

62

79

171

172

148

103

37

180

Paasissutissartaqanngitsut

40

23

17

47

37

7

35

5

Najoqqutaq: Sulisilluni Ajoqusersimaneq pillugu Sullissivik

 

Takussutissiaq 8.2. Sulisilluni Ajoqusersimaneq pillugu Sullissivimmut nalunaarutigineqartut nappaatip suuneranut agguataarlugit

 

2009

2010

2011

2012

2013

2014

2015

2016

Katillugit

47

128

166

162

109

112

77

100

Amerlunneq

3

33

11

20

16

24

2

4

Siullunneq

3

1

4

4

4

7

4

11

Sajunneq

-

-

-

-

-

-

-

1

Isilunneq

-

1

-

1

1

-

-

-

Kigutilunneq

-

-

-

-

1

-

-

-

Anersaartorfilunneq

2

-

1

1

-

1

-

-

Astma, Rhinitis, sapigaqarnerlu allanik

1

21

11

9

13

10

7

12

Puallunneq

2

4

2

20

10

9

3

1

Kræfti

2

2

1

1

2

2

-

-

Toqunartoq

1

1

1

-

-

-

1

-

Tuiilunneq aamma pukusulunneq

5

6

5

7

8

3

2

10

Talerlunneq

11

6

9

14

5

10

1

7

Assallunneq

1

2

3

-

1

1

2

1

Qitilunneq

6

9

9

6

12

7

6

6

Seeqqulunneq aamma niulunneq

1

4

2

3

4

2

3

2

Siffialunneq

-

-

-

-

-

-

-

2

Isigallunneq

-

-

1

2

-

1

-

-

Gigterneq

-

3

-

1

 

1

2

1

Sianiutilunneq

-

-

-

-

-

1

1

1

Tarnikkut napparsimaneq/ tarnilunneq

7

9

6

11

16

15

24

29

Ilumiumik ajoquteqarneq, aalunneq aamma stofskiftesygsygdom

-

2

1

-

-

-

-

1

Aap aqqutaanik ajoquteqarneq

-

-

-

3

-

-

-

-

Nassuiarneqarsinnaanngitsumik ajoquteqarneq diagnose

-

-

-

1

-

-

-

-

Silaannalummik pissuteqarluni ajoquteqarenq/ slimhindegener

2

21

91

55

14

16

10

9

Tuparujussuarnermit kingunerlutitsineq

-

-

-

-

-

-

-

1

Niaqorlunneq

-

1

1

3

-

-

-

-

Tunillatsinnerit

-

-

1

-

1

1

-

-

Paaissutissartaqanngitsut

1

2

6

-

1

1

9

1

Najoqqutaq: Sulisilluni Ajoqusersimaneq pillugu Sullissivik

 

Nittartakkat takuneqarsinnaasut:

Paasisaqarnerorusukkuit nittartagaq una takuuk: www.at.gl

Sulisilluni Ajoqusersinnaanermut Isumaannaariffik pillugu Sullissivik nittartakkani ukunani sukumiinerusumik takuuk: www.naalakkersuisut.gl aamma Sulisilluni Ajoqusersimaneq pillugu Sullissivik www.cfa.gl